Алармантен недостиг на стручен кадар во С. Македонија
Македонскиот бизнис сектор веќе подолго време алармира за еден од најгорливите предизвици со кои се соочува економијата – хроничниот недостиг на стручен кадар. Овој проблем не само што ја забавува економската активност, туку и директно го загрозува потенцијалот за развој и модернизација на компаниите, особено на оние кои инвестираат во нови технологии и дигитални решенија.
Се зголемува бројот на компании кои тешко доаѓаат до квалификувани работници – од технички профили до високообразовани експерти. И покрај вложувањата во опрема и иновации, бизнисите често остануваат со неискористени капацитети поради недостиг од стручен човечки ресурс. Оваа појава е особено изразена во индустриските зони и ИТ секторот, каде побарувачката за кадар е далеку над понудата.
Проблемот добива дополнителна тежина ако се земе предвид и иселувањето на млади и образовани лица, како и сè помалата заинтересираност за техничките струки во средното и високото образование. Ваквата ситуација налага итна и стратешка интервенција на сите засегнати страни – државата, образовниот систем и приватниот сектор.
Потребна е реформа на образовниот модел, со фокус на практична обука, дуално образование и креирање на програми кои ќе одговорат на реалните потреби на пазарот на труд. Истовремено, мора да се вложува во мотивација и задржување на младите кадри во земјата, преку подобри услови за работа, повисоки плати и јасни перспективи за напредок.
Доколку овој тренд продолжи, Македонија ризикува да се соочи со длабока економска стагнација, губење на странски инвестиции и опаѓање на производната конкурентност. Недостигот на стручен кадар веќе не е само проблем на приватниот сектор – тој станува прашање од стратешко значење за целата држава.