Заборавените ангели од Македонија: Приказната за децата-бегалци во сиропиталиштето „Битола“ во Софија

Во тивка уличка на Софија, далеку од своите родни огништа, постоело едно место полно со болка, надеж и тивка човечка љубов — сиропиталиштето „Битола“. Таму прибежиште пронашле децата на Бугарите од Македонија, кои биле принудени да ја напуштат својата земја поради теророт, прогонот и политичкото насилство што се врзувало со нивниот идентитет и стремежот кон слобода.

Овие деца не биле само сираци. Тие биле живи сведоци на маката на своите семејства — Бугари од Македонија кои со години живееле во страв, разделени од своите корени, бегајќи од злоставувања, одмазди и насилна асимилација. Сиропиталиштето „Битола“ станало нивна тивка тврдина, место каде што повторно можеле да сонуваат.

Основано и одржувано од Македонското женско добротворно друштво, оваа установа била финансирана со помош од широката бугарска заедница — Илинденската организација, Македонскиот женски сојуз, Младежкиот и студентскиот сојуз „Вардар“, македонските културно-добротворни братства, па дури и самото царско семејство. Овие луѓе не ги заборавиле децата на Македонија – напротив, тие ги сметале за светол пламен на иднината.

Еден од најтоплите моменти во историјата на сиропиталиштето се случил за време на Божиќните празници. Софискиот спортски клуб „Славија“, горд претставник на младоста и солидарноста, организирал празничен настан во кино „Асторија“. Меѓу младите спортисти, во салата влегле и питомците од сиропиталиштето „Битола“, чии лица светнале во допирот со радоста.

Народниот пратеник и претседател на „Славија“, г. Кожухаров, лично им ги поделил подароците — не како политика, туку како човечка грижа. Весниците со трогнат тон запишале:

„На сите присутни им остави силен впечаток трогателниот момент кога на малите бегалци, лишени од родителски грижи и милувања, им се подари внимание што ги огреа нивните сирашки срца.“

Сиропиталиштето „Битола“ било многу повеќе од институција. Тоа било сведоштво дека македонските Бугари, и покрај прогонот, не останале сами. Во срцето на бугарското општество, тие најдоа љубов, грижа и подадена рака. Оваа приказна денес нè потсетува: дека дури и кога правдата молчи, човечноста има свој јазик – јазикот на делата.