26 јули 2025
• од Станча Јаќимовски
Соочена со растечка воена и буџетска криза, Украина планира да побара поддршка од своите европски сојузници за финансирање на повисоки плати за војниците, како дел од напорите за мотивирање на повеќе доброволци и намалување на недостигот на борци на фронтот. Претседателот Володимир Зеленски изјави дека неговата влада ќе побара од Европа директно да финансира платите на војниците, со надеж дека тоа ќе го зголеми интересот за доброволно приклучување кон вооружените сили.
„Порано европските партнери одбиваа да ги финансираат платите на нашите војници, обезбедувајќи поддршка исклучиво за оружје. Но нашите војници самите се оружје кое ја брани Европа“, изјави Зеленски во Киев.
Мобилизациската кампања станува сè понепопуларна меѓу украинските граѓани, кои се изморени од четиригодишната војна. Владата затоа сака да привлече повеќе доброволци со значителни финансиски стимулации. Русија веќе долго време нуди високи плати и бонуси при потпишување договор, успевајќи месечно да регрутира десетици илјади нови војници, избегнувајќи повторување на протестите што ги предизвика првата мобилизација во 2022 година.
Зголемувањето на платите, сепак, ќе претставува дополнителен товар за украинскиот буџет, кој веќе бележи дефицит поголем од 20% од БДП, главно поради огромните воени трошоци. Земјата се потпира на десетици милијарди долари странска помош, но досега меѓународните партнери избегнуваа директно финансирање на платите во армијата.
Според украинската премиерка Јулија Свириденко, глобалните донатори досега имаат обезбедено само половина од потребните 75 милијарди долари за буџетот во следните две години. Истовремено, Зеленски изјави дека за зголемување на производството на дронови, системи за електронско заглушување и ракети, потребни се околу 25 милијарди долари годишно, што ќе го зголеми буџетскиот дефицит на 65 милијарди долари во 2026 година.
Претседателот Зеленски веќе започнал разговори на оваа тема со претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, генералниот секретар на НАТО Марк Руте, францускиот претседател Емануел Макрон, британскиот премиер Кир Стармер, како и со претставници на САД. „Ова е мошне чувствително прашање“, нагласи тој.
Украинските компании веќе започнале со производство на дронови-пресретнувачи, но за да се зголемат капацитетите, потребни се уште најмалку 6 милијарди долари. Зеленски рече дека САД се согласиле да купат украински дронови, но целта е да се постигне договор вреден од 10 до 30 милијарди долари. Преговорите ги водат министерот за одбрана Денис Шмихал, секретарот за национална безбедност Рустем Умеров и советникот Александер Камишин.
На терен, Зеленски изјави дека украинските сили постигнале „значителен напредок“ во забавување на руските офанзиви. Особено подобрување има во областа Суми, иако борбите продолжуваат кон Покровск, а областа Днепропетровск останува стратешки приоритет за Русија.
Тој исто така потврди дека третата рунда на мировни преговори во Истанбул покажала одреден напредок, но Русија останува воздржана, барајќи конкретен договор пред да се согласи на самит со украинскиот лидер.
Срамни услови во Скопје – Жестока критика од Италијанската теквондо федерација