македонија23 јануари 2025 Истражување: Етничките поделби како двигател на изборите во Северна Македонија
Според најновото истражување спроведено од Институтот за политички истражувања – Скопје, голем дел од граѓаните во Северна Македонија ги донесуваат своите изборни одлуки врз основа на етничката припадност. Ова е една од клучните констатации што укажува на длабоката етничка поделеност која продолжува да ја обликува политичката сцена во земјата.
Политичката култура и етничките фактори
Истражувањето покажа дека политиката во земјата е силно детерминирана од етничкиот идентитет на граѓаните. Мнозинството гласачи се одлучуваат за партии што се перципираат како „заштитници“ на нивната етничка група, што ја зацврстува традицијата на гласање по етничка линија. Ова ја комплицира можноста за трансетничка соработка и за формирање политики кои ги обединуваат граѓаните, наместо да ги раздвојуваат.
Членството во политичките партии
Една од клучните бројки што го илустрираат степенот на политизација на општеството е дека секој седми граѓанин е член на политичка партија. Ова значи дека значителен дел од популацијата е директно вклучен во политичкиот живот, што укажува на висок степен на партиска припадност. Сепак, ова не значи автоматски поголема политичка свест – дел од експертите укажуваат дека многу од овие членства се мотивирани од лични интереси или клиентелистички односи.
Говор на омраза и улогата на политичките партии
Голем дел од граѓаните, дури 80%, сметаат дека говорот на омраза е поттикнуван токму од политичките партии. Социјалните мрежи се идентификувани како главен канал преку кој овој говор се шири, со што дополнително се засилуваат тензиите и недовербата меѓу различните групи во општеството.
Партискиот пејзаж во Македонија
Во земјата, според регистрите, постојат 63 политички партии. И покрај овој број, активните и познати на јавноста се помалку од дваесет. Тоа укажува на голем број „партии на хартија“ кои служат повеќе за симболични или лични интереси, отколку за вистинско политичко учество и застапување.
Што значат овие трендови за иднината?
Овие наоди отвораат неколку важни прашања за иднината на демократијата и политичката култура во Северна Македонија. Дали ќе може да се премине преку етничките поделби и да се гради поинклузивно општество? Дали политичките партии ќе се трансформираат од етнички базирани во прогресивни и граѓански ориентирани?
Јасно е дека за промена на овие трендови ќе биде потребен долгорочен ангажман, не само од страна на политичките лидери, туку и од сите граѓани кои веруваат во поинклузивна иднина за сите етнички заедници во земјата.
4o