Загаден воздух, загрозен живот – до кога ќе молчиме?
Во последните години, загадувањето на воздухот стана секојдневна реалност во многу градови низ Северна Македонија. Наместо аларм за итна реакција, отровните честички што ги вдишуваме станаа дел од нашиот живот – како магла што никогаш не се расчистува.
Колумната „Зошто го прифативме отровот во воздухот како нормална појава?“ од Дина Арнаут, објавена на порталот Рацин.мк, ја отвора оваа болна тема и поставува едноставно, но суштинско прашање: зошто толерираме нешто што директно нè убива?
Невидливиот убиец во воздухот
Согорувањето отпад – гуми, пластика, индустриски материјали – е честа слика низ маалата, нивите и покрај патиштата. Луѓето несвесно (или свесно) го загадуваат воздухот, а со тоа ги трујат себе си и своите деца. Токсичните гасови што се ослободуваат, како диоксини и тешки метали, не само што предизвикуваат респираторни заболувања, туку и мутации на клетките што можат да доведат до рак.
Според податоците на Светската здравствена организација (СЗО), загадувањето на воздухот во Северна Македонија е одговорно за 3.828 прерани смртни случаи годишно. Замислете ја оваа бројка – илјадници животи угаснати поради нечистиот воздух. Но, колку од нас навистина го сфаќаат ова сериозно?
Општеството и институциите – меѓу немарноста и беспомошноста
Најстрашното не е само загадувањето, туку и начинот на кој се однесуваме кон него. Од една страна, луѓето ги затвораат прозорците и продолжуваат со својот живот, како да нема проблем. Од друга страна, институциите кои треба да преземат мерки остануваат неми сведоци на оваа трагедија.
Авторката на колумната ја потенцира и слабата инспекциска контрола. Наместо строги казни за загадувачите, сведоци сме на систем што често замижува пред прекршителите.
Што можеме да направиме?
Решенијата постојат, но потребна е колективна волја. Едукацијата на населението, казнените мерки за оние што го загадуваат воздухот, како и субвенции за зелени технологии во индустријата се само некои од можните чекори. Наместо да се помириме со загадувањето, треба да ја вратиме борбеноста за чист воздух – бидејќи станува збор за нашето здравје, иднината на нашите деца и животот што го заслужуваме.
Прифаќањето на отровот во воздухот како „нормална појава“ е најопасниот симптом на едно боледувачко општество. Време е да се разбудиме.