ОН ја одложи седницата за Сребреница
Сесијата на Генералното собрание на ОН, на која на 2 мај требаше да се гласа за предложената резолуција за Сребреница, беше одложена. За Србија, по дипломатската мисија во Њујорк, ова е значаен успех, пренесува РТС.
Исходот од гласањето за Резолуцијата за геноцид во Сребреница беше, според сите сметки, речиси сигурен. Веста дека документот е пред усвојување, претходно ја соопшти амбасадорот на Босна и Херцеговина во ОН.
„Го испраќаме текстот на резолуцијата на ревизија доколку земјите членки на ОН имаат други предлози. Генералното собрание секако ќе се одржи по 6 мај. Во оваа одлука учествуваше и мисијата на Босна и Херцеговина. Сакаме да дадеме повеќе време сите да бидат свесни за вистинските факти, како и сите оние кои сега би можеле да бидат против да ги дадат своите предлози“, рече амбасадорот на БиХ во ОН Златко Лагумџија. Повеќе гласови „против“ и „воздржани“ од оние што би гласале „ за“ “, беше целта на дипломатската активност на делегацијата на Србија во Њујорк, иако воздржаните не се бројат.
Тензиите околу резолуцијата започнаа откако амбасадорот на БиХ во ОН ги пречекори своите овластувања со покренување иницијатива за нејзино усвојување, според Белград.
Тој не го консултираше тричленото претседателство, каде вообичаено нема договор за тоа, па српската членка на Претседателството Желка Цвјановиќ бара ослободувањето на Златко Лагумџија да биде на дневен ред на следниот состанок на тоа тело.
На Цвијановиќ му е забранет влезот во САД поради санкциите воведени поради кршење на Дејтонскиот мировен договор со кој заврши војната во Босна во 1995 година, и не може да присуствува на седницата. Во подготовката на текстот учествуваа и САД, Албанија, Финска, Нов Зеланд, Турција и други земји. Се повикува 11 јули да биде официјален Меѓународен ден на сеќавање на жртвите на геноцидот во Сребреница.
Геноцидот во Сребреница од 1995 година мора да биде осуден во целиот свет, да се изрази поддршка за жртвите. Неговото негирање и глорификација на воените злосторници се забранети за да се спречат идни слични трагедии. Ова минатиот петок го изјавија двајца членови на трипартитното претседателство на Босна и Херцеговина на седница на ОН. Денис Бечировиќ и Жељко Комшиќ од претседателството на Босна ги дадоа забелешките заедно со Азир Османовиќ, преживеан од Сребреница, во седиштето на ОН во Њујорк.
Република Српска, како одговор на резолуцијата за Сребреница, ќе започне процес на независност од Босна и Херцеговина. Ова го изјави националистичкиот претседател на Република Српска Милорад Додик.
Геноцидот во Сребреница не се случи, а ако се случи, нема потреба постојано да се крева оваа тема. Пресудите на судовите се однесуваат на поединци, а не на луѓе, рече Додик. Геноцидот е фикција која ќе не раздели. Се обидуваат да не принудат да останеме, иако не валкаат. Тие сакаат да ја направат Сребреница синоним за геноцид, а сè уште не е познато колку луѓе всушност загинале, рече тој.
Српскиот претседател Александар Вучиќ најави дека доколку Генералното собрание на ОН ја усвои резолуцијата за геноцидот во Сребреница, Србија истиот ден ќе поднесе барање да стане непостојана членка на Советот за безбедност на ОН.
Вучиќ е убеден дека доколку ја поднесе својата кандидатура, Србија „убедливо ќе ги победи двете НАТО земји од Источна Европа“ кои најавија кандидатури за непостојани членки на Советот за безбедност на ОН.
Тој најави дека доколку резолуцијата биде изгласана, Србија секоја година ќе поднесува резолуции за геноцидот во Крагуевац, Краљево, Јајинци и Јасеновац, но нема да споменува кој стои зад тоа.
Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија во низа пресуди во последните две децении утврди дека масакрот на 8.000 муслимански мажи и момчиња во Сребреница е геноцид.
Во 2007 година, Меѓународниот суд на правдата ја потврди таквата декларација, понатаму наведувајќи дека Србија не успеала да го спречи геноцидот.
Мажите, повеќето невооружени, беа егзекутирани додека се обидуваа да побегнат од источната енклава откако таа падна во рацете на силите на босанските Срби на 11 јули 1995 година. Тие беа масакрирани, а нивните останки беа ископани години подоцна од масовните гробници во основните и средните училишта.
Српските сили ги командуваше генералот Ратко Младиќ, кој беше осуден на доживотен затвор во 2017 година, откако беше осуден од страна на МКТЈ за геноцид и злосторства против човештвото за организирање масакри и етничко чистење за време на војната во Босна 2021 година експертите, нарачани од владата на Република Српска, сепак, заклучија дека во Сребреница биле извршени злосторства, но не и геноцид. Документот го преполови бројот на загинати и тврди дека повеќето мажи кои загинале биле убиени во борба.