Слончињата имаат свои дадилки – младите женки играат клучна улога во грижата за малечките
Во декември 2023 година, едно 10-годишно африканско слонче мистериозно исчезна од своето стадо во Националниот резерват Самбуру во Кенија. Кога се врати еден месец подоцна, не беше сама – со неа беа и две други женки, за кои се претпоставува дека се на возраст од околу 10 и 15 години. Помладата од нив водеше новородено слонче.
Она што следуваше беше навистина фасцинантно, вели Џакомо Д’Амандо, раководител на истражувања во организацијата Save the Elephants со седиште во Кенија.
„[Слонката што се вратила] ја презела улогата на дадилка, помагајќи ѝ на неискусната млада мајка да го одгледува своето младенче“, објаснува Д’Амандо.
Иако ова е особено трогателна приказна, појавата на „аломајки“ – женки што се грижат за младенчиња кои не се нивни – не е нова во слонската заедница. Тие играат витална улога, нудејќи утеха и учење за малечките, додека им даваат одмор на мајките.
„Тие се всушност дадилки и се присутни низ целото општество на слоновите“, вели Шифра Голденберг, научничка од San Diego Zoo Wildlife Alliance, која со години ги проучува дивите слонови во Кенија.
Иако понекогаш оваа улога ја преземаат постари женки како баби или тетки, почесто тоа се помлади женки под 15 години, кои никогаш не родиле. „Тие се силно привлечени од бебињата, сакаат да поминуваат време со нив и да се грижат за нив – што им носи и многу лични придобивки“, додава Голденберг.
Преку интеракцијата со младенчињата, младите дадилки добиваат драгоцено искуство во родителството. Истовремено, мајките добиваат дополнителни „очи и сурли“ кои се грижат за нивните малечки – особено корисно кога стадото се шири во потрага по храна.
Слонските дадилки постојано го поздравуваат и допираат бебето, објаснува Д’Амандо. Кога младенчињата се вознемирени, тие ги милуваат со сурлата низ целото тело за да ги смират. Во стресни ситуации – како кога младенче ќе падне, се заглави во кал или се одвои од мајка си – дадилките веднаш реагираат.
Во опасни моменти, сите женки во групата се мобилизираат во колективна одбрана. Во април годинава, видео од земјотрес со јачина од 5.2 степени во San Diego Zoo Safari Park го прикажа токму тоа – три постари женки брзо формираа заштитен круг околу две шестгодишни слончиња. Според Минди Олбрајт, кураторка за цицачи во паркот, ова однесување ја покажува длабоката стратегија за преживување на стадото.
„Секогаш кога постои закана, стадото се групира и ги става младенчињата во центарот за да бидат побезбедни“, објаснува таа.
Инстинктите на дадилката беа очигледни и тогаш – кога едно слонче остана надвор од кругот, неговата дадилка нежно го туркаше со сурлата кон внатре, охрабрувајќи го да се врати.
Односот меѓу дадилката и младенчето е полн со игра, што им помага на малите да стекнат самодоверба и независност – процес што трае со години. Обично, младенчињата престануваат да се дојат околу четвртата година, но женките остануваат со својата родна група, додека мажјаците се одвојуваат околу 14-тата година.
Слоновите практикуваат и „алодоење“ – каде младите женки дозволуваат слончињата да се дојат од нив, не за храна туку за утеха.
„Често ќе се обидат да ги дојат, иако не произведуваат млеко – едноставно покажуваат дека се тука како извор на утеха“, вели Олбрајт.
Во Safari Park, вработените дури и забележале спонтани „преспивања“ – кога уморно слонче ќе легне до дадилката, додека мајката продолжува со потрагата по храна.
„Тие ќе се гушкаат и ќе спијат во големи купови на млади слонови кои се грижат едни за други додека мајките продолжуваат со активности преку ноќ“, додава Олбрајт. „Навистина е преслатко.“