07 септември 2025
• од Станча Јаќимовски
Денес во Силистра свечено се одбележува 85-годишнината од потпишувањето на Крајовскиот договор – еден од најзначајните моменти во поновата бугарска историја, со кој Јужна Добруџа повторно се врати во границите на Бугарија. Во 10:00 часот, пред спомен-плочата кај Бизнис-инкубаторот, беа положени венци и цвеќиња во чест на овој историски датум.
На 7 септември 1940 година, во романскиот град Крајова, беше потпишан договорот што ја уреди судбината на Јужна Добруџа. Според историчарката Вера Милева од Регионалниот историски музеј во Силистра, тоа претставува еден од најголемите дипломатски успеси на Бугарија. Договорот бил признат од сите големи сили и останал во сила дури и по поразот на земјата во Втората светска војна. Така, Бугарија ги врати своите граници од 1878 година.
Со договорот, Бугарија си врати 7.500 квадратни километри земја, 93 километри морска граница и 75 километри долж реката Дунав. Предвидена беше и размена на население: околу 88.000 Романци се иселија, а над 68.000 Бугари од Северна Добруџа се преселија во својата татковина. Земјата што ја напуштија Романците беше распределена на вратените бугарски семејства, со што започна процес на обновување на животот во регионот.
Бугарија плати 1 милијарда романски леи – сума што историчарите ја истакнуваат како компензација за имотни прашања и олеснување на процесот на размена на населението, а не како цена за самата територија. „Добруџа отсекогаш била бугарска земја,“ нагласуваат експертите.
Веднаш по потпишувањето, започна организиран процес на пренесување на административната власт и воспоставување на бугарската државност во регионот. Крајовскиот договор останува симбол не само на дипломатска победа, туку и на чин на национална правда. За жителите на Добруџа, овој ден претставува симбол на паметење и гордост – за враќањето кон татковината.
Ненадминливи Понуди Дневно
4.8 (10276 рецензии)
Заштедете 152.00 ден