01 ноември 2025
• од Станча Јаќимовски
200 години љубов кон татковината: Бесарабските и тавриските Бугари меѓу спомените и надежта
Веќе два века, Бесарабските и Тавриските Бугари ја чуваат љубовта кон својата прародина – Бугарија. И покрај сите историски превирања, тие го зачувале јазикот, културата и традицијата што ги поврзува со корените. Овие денови, нивниот дух повторно оживува преку прославата на Денот на бесарабските Бугари – симбол на историска памет и културна припадност.
Во првите денови од војната меѓу Русија и Украина, бесарабските Бугари од сите страни на светот го одбележаа својот празник со молитва за мир. Речиси четири години подоцна, тие повторно го одбележуваат овој ден – некои раселени, други без работа, трети на фронтот, а многумина со болка по изгубени блиски.
Во Софија, културно-просветното друштво „Родолюбец“ и оваа година организира концерт со изведувачи од Украина и Молдавија, како и промоција на новиот алманах со творби на наставници, ученици и истражувачи. Претседателот на друштвото, Галин Георгиев, потсетува дека традицијата на овој празник потекнува од 1838 година, кога бил осветен храмот „Преображение Господне“ во Болград – духовното средиште на бесарабските Бугари.
Дванаесеттото издание на алманахот „Родолюбец“ содржи текстови за историјата, културата и јазикот на Бугарите во Бесарабија. Во него се обработуваат и проблемите со кои се соочуваат младите кои сакаат да студираат во Бугарија – недостиг на места во универзитетите и пречките предизвикани од војната.
Посебен дел е посветен на театарската претстава според романот „Преселници“ на Константин Петканов, како и на поетот Нико Стојанов од село Новоивановка, автор на стиховите што се сметаат за химна на бесарабските Бугари:
„Напуснал свидните Балкани,
не за да търси лек живот,
а българин да си остане
и да опази своя род!“
Алманахот вклучува и сведоштва на луѓе кои ја напуштиле Украина за време на војната, раскажувајќи за својот пат кон Бугарија и обидите за нов почеток.
И покрај тоа што живеат во различни држави – од царска Русија, преку Романија и Советскиот Сојуз, па до денешна Украина и Молдавија – Бесарабските и Тавриските Бугари ја сочувале својата национална свест и љубовта кон Бугарија. „Тие се изразуваат на старински дијалект, но во нивните срца живее вистинската бугарска душа“, вели Георгиев.
Галин Георгиев истакнува дека Бугарија има морална и државна обврска да ги прифати овие луѓе, кои носат вреден демографски и културен потенцијал. „Државата треба да се погрижи за нив – тие го знаат јазикот, ја чувствуваат културата и можат брзо да се интегрираат во општеството“, додава тој.
По повод Денот на бесарабските Бугари, беа одржани бројни настани – меѓу нив и дводневна прослава пред Националниот дворец на културата во Софија, организирана од Агенцијата за Бугарите во странство, како и конференција во Бугарската академија на науките на тема „Бугарите во северното Црноморие“.
Денот на бесарабските Бугари не е само спомен на минатото – тој е и порака за единство, почит и благодарност кон сите кои, дури и далеку од татковината, продолжуваат да ја носат Бугарија во своето срце.
Ненадминливи Понуди Дневно
4.8 (10276 рецензии)
Заштедете 152.00 ден

