Бугарскиот академик Илчев: Македонците ги нема на картите од 19 век
13 јуни 2025
• од Станча Јаќимовски
На 10 јуни, бугарскиот историчар, професор на Софискиот универзитет „Св. Климент Охридски“ и академик на БАН, Иван Илчев, ја претстави својата нова книга-атлас со наслов „Македонија во европската етнографска картографија“. Промоцијата се одржа во рамките на Центарот за извонредни достигнувања „Наследство БГ“, токму во период на зголемени тензии меѓу Бугарија и Северна Македонија, предизвикани од проект-извештајот на европратеникот Томас Вајц, кој, според македонскиот премиер Христијан Мицкоски, признава „вековен македонски идентитет и јазик“.
Во својот говор, Илчев остро и иронично ја коментираше темата за македонскиот идентитет во историјата, велејќи:
„Се восхитувам на умешноста на Македонците така вешто да ја кријат својата 'вековна идентичност', што на ниту една етнографска карта од 19 век не ги пишува како македонци.“
Критика кон бугарската пасивност
Академик Илчев не штедеше критики кон бугарската државна политика, за која рече дека со децении не прави доволно за да ја афирмира својата историска позиција пред Европа. Тој ја спореди со Авраам од еден еврејски виц, кој секоја вечер се моли да добие лотарија – без да купи билет.
Според него, Бугарија не инвестирала во научна дипломатија, не отварала нови катедри за бугарски јазик во странство, ги затворала веќе постоечките, не организирала меѓународни конференции и не преведувала научни трудови на странски јазици. На критичен тон посочи дека дури и българската амбасада во Пекинг не пројавила интерес за важни културни настани, дури и на 24 мај – празник на словенската писменост.
Атласот како „лоториски билет“
Илчев го претстави новиот атлас како обид да се пополни тој вакуум. Атласот претставува збир од етнографски карти од 19 и почетокот на 20 век, со кои се покажува отсуството на македонци како посебна етничка група, според тогашната европска наука. Тој изјави дека не е важно што мисли Бугарија денес, туку што мислеле европските картографи и научници во тоа време, пред политичките фактори да ја изобличат историјата.
Со иронија нагласи дека македонскиот премиер има целосно право кога вели дека „никој нема право да ја оспорува македонската вековна идентичност“, но „со тоа само потврдува една длабоко тоталитарна логика – дека не смее да има поинакво мислење“.
Државна поддршка? Резултат: нула
Според Илчев, државата не дала ниту лев за подготовката, печатењето или промоцијата на атласот. Изложбата која претходеше на книгата, била првично предложена да се прикаже и во Брисел, но бугарските институции се повлекле „да не се налутат македонците“.
Благодарност до ентузијастите
Тој им се заблагодари на приватните издавачи и поддржувачи, кои без материјален интерес ја поддржале оваа иницијатива, вклучувајќи ги издавачите од „Геопан“, „Тангра“ и „Златоструй“, како и ликовниот уредник и преведувачите. Со зборовите на полскиот химн „Полска не е изгубена додека сме живи“, Илчев ја заврши својата реч, апелирајќи за продолжување на напорите за вистинско историско претставување на Балканот во Европа.
Атласот „Македонија во европската етнографска картографија“ не е само академска студија, туку и политичка алатка за историско сведоштво. Но, според Илчев, дали тој „лоториски билет“ ќе биде добитен, зависи од тоа дали Бугарија конечно ќе одлучи да игра – или само ќе се жали.
Бугарскиот академик Илчев: Македонците ги нема на картите од 19 век
13 јуни 2025
• од Станча Јаќимовски
На 10 јуни, бугарскиот историчар, професор на Софискиот универзитет „Св. Климент Охридски“ и академик на БАН, Иван Илчев, ја претстави својата нова книга-атлас со наслов „Македонија во европската етнографска картографија“. Промоцијата се одржа во рамките на Центарот за извонредни достигнувања „Наследство БГ“, токму во период на зголемени тензии меѓу Бугарија и Северна Македонија, предизвикани од проект-извештајот на европратеникот Томас Вајц, кој, според македонскиот премиер Христијан Мицкоски, признава „вековен македонски идентитет и јазик“.
Во својот говор, Илчев остро и иронично ја коментираше темата за македонскиот идентитет во историјата, велејќи:
„Се восхитувам на умешноста на Македонците така вешто да ја кријат својата 'вековна идентичност', што на ниту една етнографска карта од 19 век не ги пишува како македонци.“
Критика кон бугарската пасивност
Академик Илчев не штедеше критики кон бугарската државна политика, за која рече дека со децении не прави доволно за да ја афирмира својата историска позиција пред Европа. Тој ја спореди со Авраам од еден еврејски виц, кој секоја вечер се моли да добие лотарија – без да купи билет.
Според него, Бугарија не инвестирала во научна дипломатија, не отварала нови катедри за бугарски јазик во странство, ги затворала веќе постоечките, не организирала меѓународни конференции и не преведувала научни трудови на странски јазици. На критичен тон посочи дека дури и българската амбасада во Пекинг не пројавила интерес за важни културни настани, дури и на 24 мај – празник на словенската писменост.
Атласот како „лоториски билет“
Илчев го претстави новиот атлас како обид да се пополни тој вакуум. Атласот претставува збир од етнографски карти од 19 и почетокот на 20 век, со кои се покажува отсуството на македонци како посебна етничка група, според тогашната европска наука. Тој изјави дека не е важно што мисли Бугарија денес, туку што мислеле европските картографи и научници во тоа време, пред политичките фактори да ја изобличат историјата.
Со иронија нагласи дека македонскиот премиер има целосно право кога вели дека „никој нема право да ја оспорува македонската вековна идентичност“, но „со тоа само потврдува една длабоко тоталитарна логика – дека не смее да има поинакво мислење“.
Државна поддршка? Резултат: нула
Според Илчев, државата не дала ниту лев за подготовката, печатењето или промоцијата на атласот. Изложбата која претходеше на книгата, била првично предложена да се прикаже и во Брисел, но бугарските институции се повлекле „да не се налутат македонците“.
Благодарност до ентузијастите
Тој им се заблагодари на приватните издавачи и поддржувачи, кои без материјален интерес ја поддржале оваа иницијатива, вклучувајќи ги издавачите од „Геопан“, „Тангра“ и „Златоструй“, како и ликовниот уредник и преведувачите. Со зборовите на полскиот химн „Полска не е изгубена додека сме живи“, Илчев ја заврши својата реч, апелирајќи за продолжување на напорите за вистинско историско претставување на Балканот во Европа.
Атласот „Македонија во европската етнографска картографија“ не е само академска студија, туку и политичка алатка за историско сведоштво. Но, според Илчев, дали тој „лоториски билет“ ќе биде добитен, зависи од тоа дали Бугарија конечно ќе одлучи да игра – или само ќе се жали.
Бугарскиот академик Илчев: Македонците ги нема на картите од 19 век
13 јуни 2025
• од Станча Јаќимовски
На 10 јуни, бугарскиот историчар, професор на Софискиот универзитет „Св. Климент Охридски“ и академик на БАН, Иван Илчев, ја претстави својата нова книга-атлас со наслов „Македонија во европската етнографска картографија“. Промоцијата се одржа во рамките на Центарот за извонредни достигнувања „Наследство БГ“, токму во период на зголемени тензии меѓу Бугарија и Северна Македонија, предизвикани од проект-извештајот на европратеникот Томас Вајц, кој, според македонскиот премиер Христијан Мицкоски, признава „вековен македонски идентитет и јазик“.
Во својот говор, Илчев остро и иронично ја коментираше темата за македонскиот идентитет во историјата, велејќи:
„Се восхитувам на умешноста на Македонците така вешто да ја кријат својата 'вековна идентичност', што на ниту една етнографска карта од 19 век не ги пишува како македонци.“
Критика кон бугарската пасивност
Академик Илчев не штедеше критики кон бугарската државна политика, за која рече дека со децении не прави доволно за да ја афирмира својата историска позиција пред Европа. Тој ја спореди со Авраам од еден еврејски виц, кој секоја вечер се моли да добие лотарија – без да купи билет.
Според него, Бугарија не инвестирала во научна дипломатија, не отварала нови катедри за бугарски јазик во странство, ги затворала веќе постоечките, не организирала меѓународни конференции и не преведувала научни трудови на странски јазици. На критичен тон посочи дека дури и българската амбасада во Пекинг не пројавила интерес за важни културни настани, дури и на 24 мај – празник на словенската писменост.
Атласот како „лоториски билет“
Илчев го претстави новиот атлас како обид да се пополни тој вакуум. Атласот претставува збир од етнографски карти од 19 и почетокот на 20 век, со кои се покажува отсуството на македонци како посебна етничка група, според тогашната европска наука. Тој изјави дека не е важно што мисли Бугарија денес, туку што мислеле европските картографи и научници во тоа време, пред политичките фактори да ја изобличат историјата.
Со иронија нагласи дека македонскиот премиер има целосно право кога вели дека „никој нема право да ја оспорува македонската вековна идентичност“, но „со тоа само потврдува една длабоко тоталитарна логика – дека не смее да има поинакво мислење“.
Државна поддршка? Резултат: нула
Според Илчев, државата не дала ниту лев за подготовката, печатењето или промоцијата на атласот. Изложбата која претходеше на книгата, била првично предложена да се прикаже и во Брисел, но бугарските институции се повлекле „да не се налутат македонците“.
Благодарност до ентузијастите
Тој им се заблагодари на приватните издавачи и поддржувачи, кои без материјален интерес ја поддржале оваа иницијатива, вклучувајќи ги издавачите од „Геопан“, „Тангра“ и „Златоструй“, како и ликовниот уредник и преведувачите. Со зборовите на полскиот химн „Полска не е изгубена додека сме живи“, Илчев ја заврши својата реч, апелирајќи за продолжување на напорите за вистинско историско претставување на Балканот во Европа.
Атласот „Македонија во европската етнографска картографија“ не е само академска студија, туку и политичка алатка за историско сведоштво. Но, според Илчев, дали тој „лоториски билет“ ќе биде добитен, зависи од тоа дали Бугарија конечно ќе одлучи да игра – или само ќе се жали.