17 октомври 2025
• од Станча Јаќимовски
Дали сте знаеле дека бугарско знаме било на Месечината? Малкумина го знаат овој интересен факт, но вистината е дека бугарското знаме навистина било дел од мисијата „Аполо 17“ – последната од серијата американски мисии кои слетале на Месечината. Денес, тоа знаме може да се види во Националниот природонаучен музеј во Софија.
Во декември 1972 година, американскиот вселенски брод „Аполо 17“ ја извршил последната мисија на програмата „Аполо“. Меѓу бројните предмети што ја придружувале екипажот, се наоѓало и мало бугарско знаме. По завршувањето на мисијата, американскиот народ му го подарил тоа знаме на бугарскиот народ како симбол на пријателство и соработка.
На натписот кој ја придружува оваа реликвија стои:
„Ова знаме на вашиот народ беше однесено на Месечината со американскиот вселенски брод за време на мисијата ‘Аполо 17’ во декември 1972 година.
Подарено на народот на Бугарија од народот на Соединетите Американски Држави.“
Подарокот бил официјално предаден во 1973 година, најпрво во Американскиот павилион на Пловдивскиот саем, а потоа и во Софија, на изложбата „Фотографија, холографија и NASA“, одржана на улицата „Шипка“ 6. На настанот, знамето било предадено на бугарскиот народ преку тогашната министерка за култура, Људмила Живкова.
Интересно е што само една година претходно, нејзиниот татко – Тодор Живков, тогашен лидер на Бугарија, ја потпишал во Хелсинки Повелбата за човекови права во 1972 година. Овој документ означи важен чекор кон приближување на Источна и Западна Европа во времето на Студената војна. Подарокот од САД, во тој контекст, можел да се види и како симбол на дипломатско отворање и културна размена.
Иако не се работи за национално достигнување во научна смисла, фактот дека бугарско знаме било на Месечината има своја симболична вредност. Тоа е потсетник дека дури и во време на идеолошки поделби, науката и вселенските истражувања можат да ги обединат народите.
Денес, ова знаме претставува дел од заедничката историја на човештвото во освојувањето на вселената. Иако тоа е туѓо, а не бугарско достигнување, можеме да го доживееме како симбол на учество во глобалниот напредок и поттик за нови генерации да се вклучат во развојот на науката и технологијата.
Бугарија има богата традиција во космонаутиката – од учеството на бугарски космонаути во советските мисии, до развојот на научни инструменти и храна за вселенски летови. Овој историски факт со знамето на Месечината само го потсетува регионот дека Балканот отсекогаш имал свои претставници во големата приказна за човечкиот лет во вселената.
Нека оваа приказна биде инспирација да продолжиме да го поддржуваме развојот на науката и космичките технологии – за да може следното знаме што ќе се најде на Месечината, можеби, да биде и од нашата земја.
Само што ни тргна: „Трансавиа“ ги укинува летовите меѓу Скопје и Амстердам
Ненадминливи Понуди Дневно
4.8 (10276 рецензии)
Заштедете 152.00 ден