29 септември 2025
• од Гоце Кически
Проевропската Партија на акција и солидарност (ПАС) на претседателката Маја Санду извојува јасна победа на парламентарните избори одржани во неделата, избори кои беа оценети како клучни за иднината на Молдавија и нејзините евроинтеграции.
Со речиси сите пребројани избирачки места, официјалните податоци покажаа дека ПАС освои 50,1% од гласовите, додека проруската Патриотска изборна коалиција доби 24,2%. Русофилниот „Алтернатива блок“ заврши на трето место, по кој следуваше популистичката „Нашата партија“. Десничарската „Демократија дома“ исто така освои доволно гласови за влез во парламентот.
Според проекциите, ПАС ќе располага со околу 55 пратенички места од вкупно 101 во молдавскиот парламент — доволно за стабилно мнозинство.
Прорускиот опозициски лидер Игор Додон ги повика своите поддржувачи на митинг пред парламентот уште пред објавувањето на конечните резултати. Но, наскоро стана јасно дека партијата на Санду ќе обезбеди парламентарно мнозинство.
Голема улога одигра и молдавската дијаспора, која и на претседателските избори минатата година масовно гласаше за Санду. На тогашниот втор круг, рекорден број од 327.000 гласачи гласаа во странство, од кои над 82% ѝ дадоа поддршка.
По своето гласање во неделата, Санду повторно го обвини Кремљ за „масовно мешање“ во изборниот процес, нагласувајќи дека гласала „за да се зачува мирот“ и дека единствената иднина на Молдавија е во Европската Унија.
Гласањето се одвиваше во атмосфера на тензија и извештаи за нередовности. Министерството за надворешни работи на Молдавија потврди дека неколку избирачки места во Романија, Шпанија, Италија и САД биле цел на закани за бомби.
Полицијата приведе тројца осомничени од прорускиот сепаратистички регион Приднестровје, кои наводно подготвувале „масовни дестабилизации и нереди“. При претресот биле пронајдени пиротехнички средства и запалив материјал.
Санду во обраќање на „Фејсбук“ предупреди на случаи на нелегално транспортирање гласачи во странство „очигледно за пари“, како и обиди за изнесување и повторно внесување на однапред заверени гласачки ливчиња.
Лидерот на ПАС, Игор Гросу, по затворањето на избирачките места изјави дека „обидите на Русија да го киднапира изборниот процес беа огромни“, но државните институции успеале да ја обезбедат неговата интегритетност.
Москва ги отфрли обвинувањата како „неосновани“, а Додон, по гласањето, ги нарече тврдењата за масовно мешање „пропаганда“.
Премиерот Дорин Реќан минатата недела предупреди дека Русија вложува милиони долари за да „заземе власт“ преку масовно купување гласови и кибер-напади врз државната инфраструктура.
Неколку дена пред изборите, полицијата спроведе стотици рации и уапси десетици лица осомничени дека планирале „масовни немири“ и дестабилизација.
Санду ги нарече овие избори „најзначајни во историјата на Молдавија“.
„Исходот ќе одлучи дали ќе ја зацврстиме демократијата и ќе ѝ се придружиме на ЕУ или пак Русија ќе нè врати во сивата зона и ќе нè претвори во регионален ризик,“ порача таа на платформата X.
Ненадминливи Понуди Дневно
4.8 (10276 рецензии)
Заштедете 152.00 ден