Д-р Константин Мишајков – Симбол на Саможртвата и Преродбата
На 8-ми април 1807 година, во леринското село Пателе, е роден Константин Иванов Мишајков – фигура што длабоко е врежана во историјата на македонската преродба. Неговото животно дело остави траен белег во борбата против грцизмот и во зацврстувањето на бугарскиот идентитет во Македонија, особено во Битола.
Образование и Професионална Кариера
Мишајков бил помлад брат на епископот Панарет Пловдивски. Образованието го започнал во Битола, продолжил во Атина, а медицина завршил на Универзитетот во Пиза. По специјализацијата во Париз, тој се вратил во Битола, каде што повеќе од три децении работел како лекар, постигнувајќи значајно влијание и авторитет меѓу сограѓаните.
Борец за Преродбата
Во време кога грцизмот доминираше во духовниот живот на Македонија, Мишајков заедно со Димитар Робев ја предводеше борбата за отворање на бугарски училишта и изградба на бугарски цркви во Битола. Во клучни моменти, неговата лична посветеност и финансиска поддршка ја обезбедија основата за создавање на културни и духовни институции кои го зацврстија бугарскиот идентитет.
Тој го донираше својот имот за изградба на црквата „Рождество Христово“ и бугарско училиште. Дури и во своите високи официјални позиции, Мишајков со сопствените раце носел тули за изградба на црквата, давајќи пример за несебичност и самопожртвуваност.
Најголемата Жртва
Кога малата црква „Св. Недела“ повеќе не можеше да ги собере верниците, стана јасно дека е неопходна нова, поголема црква во центарот на Битола. Финансиските средства за купување земјиште недостасуваа, но Мишајков повторно се истакна. Тој ги вложи сите свои заштеди – 400 лири, а потоа, за да обезбеди уште 160 лири, го заложи целиот накит на својата сопруга. Со оваа постапка, не само што се купи земјиштето, туку се создаде симбол на саможртвата за колективното добро.
Прогон и Последни Години
Во текот на Српско-турската војна од 1876 година, Мишајков беше принуден да ја напушти Битола и да се пресели во Пловдив. Таму поминал неколку години пред да почине на 16-ти септември 1880 година. Дури и пред крајот на својот живот, тој продолжил да се грижи за иднината на својот народ, оставајќи им на Бугарите од Битола имот во вредност од 25.000 златни лева.
Наследството на Д-р Константин Мишајков
Мишајков останува запаметен како личност која целосно се посвети на својот народ. Неговите постапки сведочат за неговото родољубие, кое беше движечка сила за преродбата на бугарштината во Македонија. Неговото име ќе продолжи да биде симбол на саможртва, храброст и посветеност во борбата за културен и духовен просперитет на својот народ.
Извори:
https://www.strumski.com/books/konstantin_mishajkov_zaveshtanie_1880.pdf
http://www.slovo.bg/showwork.php3?AuID=101&WorkID=2393&Level=2
https://macedonia.kroraina.com/bmark/ksh/ksh_2_3.htm