02 јуни 2025
• од Гоце Кически
Ликот на Христо Ботев (1848–1876), познат како поет и револуционер, е длабоко вкоренет во свеста на бугарскиот народ. Но, делото и стиховите на Ботев имаа длабок одек и во Македонија, инспирирајќи револуционери и интелектуалци во текот на крајот на 19-тиот и почетокот на 20-тиот век.
Револуционери од Македониjа, особено оние поврзани со Внатрешната македонска револуционерна организација (ВМРО), го гледаа Христо Ботев како светол пример. Даме Груев, еден од основачите на ВМРО, изјавил:
„Мислевме да создадеме организација по образецот на револуционерната организација во Бугарија пред Ослободувањето, да дејствуваме по примерот на Ботев, Левски, Бенковски и др.“
Делото и идеалите на Ботев станаа модел за борбата на ВМРО за ослободување на Македонија. Неговото примерно родољубие се сметало за извор на морална сила и практична насока за организирање на отпорот против османлиската власт.
Покрај политичкото дело, поезијата на Ботев била онаа што ги разгорувала срцата на патриотите од Македонија. Во статија од 1927 година, со наслов „Христо Ботев во Македонија“, Јосиф Чешмеджиев од Скопје пишува:
„Во Македонија нема попопуларен пејач од Хр. Ботев. Неговите песни се најљубени; тие се, заедно со живиот пример на нивниот творец, школа за младите. Во неговите песни крепне духот на оние кои се обврзуваат да му служат на правдата и човечноста. И колку подвизи и големи дела се родени од неговите песни! Колку жар, колку пламен разискраат неговите волни песни!“
Чешмеджиев забележува дека народните трубадури и гуслари ги разнесувале Ботевите стихови низ Македонија:
„Текстот одговарал на наболелата народна душа – во нив врие борбата на робот, неговата мака и неговата волја да биде слободен. Така Хр. Ботев припаѓа на целокупното бугарско племе. И денес Ботев е жив во Македонија.“
Преродбениците и интелектуалци го препознавале Ботев како заеднички културен херој, чиишто стихови ги надминувале границите. Литературниот критичар Александар Балабанов, роден во Штип, напишал есеj за стилот и моралната сила на поезијата на Ботев. Слично, Иван Хаџов од Струга, автор е на студии како „Развојот на една идеја во поезијата на Ботев“ (1915) и „Ликот на хајдукот кај Ботев и Раковски“ (1935).
Овие преродбеници го гледале Ботев како симбол на слободата и правдата, кој го поврзувал бугарскиот и македонскиот идеал за национално ослободување. Неговата поезија не била само уметничко достигнување, туку живо сведоштво за борбата за достоинство и слобода.
Почитта што револуционерите од Македониjа и преродбеници ја имале за Ботев покажува како културните и политичките идеали се прелеале преку границите во времето на националната преродба. Неговата поезија и жртва станале „света биографија“ во револуционерниот канон, рамо до рамо со личности како Васил Левски и Гоце Делчев. Во Македонија, зборовите и делата на Ботев не биле само одек од минатото – тие биле жив симбол што го одржувал пламенот на слободата.
02 јуни 2025
• од Гоце Кически
Ликот на Христо Ботев (1848–1876), познат како поет и револуционер, е длабоко вкоренет во свеста на бугарскиот народ. Но, делото и стиховите на Ботев имаа длабок одек и во Македонија, инспирирајќи револуционери и интелектуалци во текот на крајот на 19-тиот и почетокот на 20-тиот век.
Револуционери од Македониjа, особено оние поврзани со Внатрешната македонска револуционерна организација (ВМРО), го гледаа Христо Ботев како светол пример. Даме Груев, еден од основачите на ВМРО, изјавил:
„Мислевме да создадеме организација по образецот на револуционерната организација во Бугарија пред Ослободувањето, да дејствуваме по примерот на Ботев, Левски, Бенковски и др.“
Делото и идеалите на Ботев станаа модел за борбата на ВМРО за ослободување на Македонија. Неговото примерно родољубие се сметало за извор на морална сила и практична насока за организирање на отпорот против османлиската власт.
Покрај политичкото дело, поезијата на Ботев била онаа што ги разгорувала срцата на патриотите од Македонија. Во статија од 1927 година, со наслов „Христо Ботев во Македонија“, Јосиф Чешмеджиев од Скопје пишува:
„Во Македонија нема попопуларен пејач од Хр. Ботев. Неговите песни се најљубени; тие се, заедно со живиот пример на нивниот творец, школа за младите. Во неговите песни крепне духот на оние кои се обврзуваат да му служат на правдата и човечноста. И колку подвизи и големи дела се родени од неговите песни! Колку жар, колку пламен разискраат неговите волни песни!“
Чешмеджиев забележува дека народните трубадури и гуслари ги разнесувале Ботевите стихови низ Македонија:
„Текстот одговарал на наболелата народна душа – во нив врие борбата на робот, неговата мака и неговата волја да биде слободен. Така Хр. Ботев припаѓа на целокупното бугарско племе. И денес Ботев е жив во Македонија.“
Преродбениците и интелектуалци го препознавале Ботев како заеднички културен херој, чиишто стихови ги надминувале границите. Литературниот критичар Александар Балабанов, роден во Штип, напишал есеj за стилот и моралната сила на поезијата на Ботев. Слично, Иван Хаџов од Струга, автор е на студии како „Развојот на една идеја во поезијата на Ботев“ (1915) и „Ликот на хајдукот кај Ботев и Раковски“ (1935).
Овие преродбеници го гледале Ботев како симбол на слободата и правдата, кој го поврзувал бугарскиот и македонскиот идеал за национално ослободување. Неговата поезија не била само уметничко достигнување, туку живо сведоштво за борбата за достоинство и слобода.
Почитта што револуционерите од Македониjа и преродбеници ја имале за Ботев покажува како културните и политичките идеали се прелеале преку границите во времето на националната преродба. Неговата поезија и жртва станале „света биографија“ во револуционерниот канон, рамо до рамо со личности како Васил Левски и Гоце Делчев. Во Македонија, зборовите и делата на Ботев не биле само одек од минатото – тие биле жив симбол што го одржувал пламенот на слободата.
02 јуни 2025
• од Гоце Кически
Ликот на Христо Ботев (1848–1876), познат како поет и револуционер, е длабоко вкоренет во свеста на бугарскиот народ. Но, делото и стиховите на Ботев имаа длабок одек и во Македонија, инспирирајќи револуционери и интелектуалци во текот на крајот на 19-тиот и почетокот на 20-тиот век.
Револуционери од Македониjа, особено оние поврзани со Внатрешната македонска револуционерна организација (ВМРО), го гледаа Христо Ботев како светол пример. Даме Груев, еден од основачите на ВМРО, изјавил:
„Мислевме да создадеме организација по образецот на револуционерната организација во Бугарија пред Ослободувањето, да дејствуваме по примерот на Ботев, Левски, Бенковски и др.“
Делото и идеалите на Ботев станаа модел за борбата на ВМРО за ослободување на Македонија. Неговото примерно родољубие се сметало за извор на морална сила и практична насока за организирање на отпорот против османлиската власт.
Покрај политичкото дело, поезијата на Ботев била онаа што ги разгорувала срцата на патриотите од Македонија. Во статија од 1927 година, со наслов „Христо Ботев во Македонија“, Јосиф Чешмеджиев од Скопје пишува:
„Во Македонија нема попопуларен пејач од Хр. Ботев. Неговите песни се најљубени; тие се, заедно со живиот пример на нивниот творец, школа за младите. Во неговите песни крепне духот на оние кои се обврзуваат да му служат на правдата и човечноста. И колку подвизи и големи дела се родени од неговите песни! Колку жар, колку пламен разискраат неговите волни песни!“
Чешмеджиев забележува дека народните трубадури и гуслари ги разнесувале Ботевите стихови низ Македонија:
„Текстот одговарал на наболелата народна душа – во нив врие борбата на робот, неговата мака и неговата волја да биде слободен. Така Хр. Ботев припаѓа на целокупното бугарско племе. И денес Ботев е жив во Македонија.“
Преродбениците и интелектуалци го препознавале Ботев како заеднички културен херој, чиишто стихови ги надминувале границите. Литературниот критичар Александар Балабанов, роден во Штип, напишал есеj за стилот и моралната сила на поезијата на Ботев. Слично, Иван Хаџов од Струга, автор е на студии како „Развојот на една идеја во поезијата на Ботев“ (1915) и „Ликот на хајдукот кај Ботев и Раковски“ (1935).
Овие преродбеници го гледале Ботев како симбол на слободата и правдата, кој го поврзувал бугарскиот и македонскиот идеал за национално ослободување. Неговата поезија не била само уметничко достигнување, туку живо сведоштво за борбата за достоинство и слобода.
Почитта што револуционерите од Македониjа и преродбеници ја имале за Ботев покажува како културните и политичките идеали се прелеале преку границите во времето на националната преродба. Неговата поезија и жртва станале „света биографија“ во револуционерниот канон, рамо до рамо со личности како Васил Левски и Гоце Делчев. Во Македонија, зборовите и делата на Ботев не биле само одек од минатото – тие биле жив симбол што го одржувал пламенот на слободата.