11 ноември 2025
• од Станча Јаќимовски
Трудовиот пазар одамна испраќа аларм дека нешто не е во ред. Сè повеќе компании не можат да најдат работници, а младите луѓе – особено оние со занает или стручна вештина – без двоумење ги спакуваат куферите и заминуваат.
Германија, Словенија и Австрија одамна го препознаа потенцијалот на македонските работници. Тие нудат плати што за многумина во земјава звучат речиси неверојатно. Разликата во стандардот е толку голема што секој нов месец ја зголемува миграцијата кон овие земји.
„Прашањето повеќе не е дали можеме, туку дали мораме да го направиме тоа. Ако сакаме да ги задржиме луѓето, мораме да се приближиме до европските стандарди“, велат економистите. Тие додаваат дека платите повеќе не треба да се мерат според „потрошувачката кошница“, туку според реалниот живот – колку може човек да преживее од месец во месец без кредити и долгови.
Конфедерацијата на синдикати на Македонија најави дека наскоро ќе ја ревидира својата барање за минимална плата од 500 евра.
„Ќе бараме повеќе – не симболично зголемување, туку реално, што ќе им овозможи на луѓето достоинствен живот“, велат од таму.
И бројките им одат во прилог. Според Државниот завод за статистика, трошоците за живот се зголемени за 4,5% во споредба со истиот месец минатата година, а основните прехранбени производи поскапеле за речиси 3%. Иако инфлацијата се намалува, нејзиниот ефект врз џебот на просечниот граѓанин останува болен.
Македонија е единствената земја во регионот каде минималната плата сè уште е под 500 евра. „Соседите одамна ја преминаа оваа граница – Србија, Црна Гора, Бугарија. Ако не реагираме навреме, нема да остане никој кого ќе треба да го убедуваме да остане“, предупредуваат аналитичарите.
Според експертите, просечната плата треба да се движи меѓу 1.200 и 1.500 евра за да се воспостави вистинска рамнотежа меѓу трошоците и животниот стандард. „Може да звучи амбициозно, но без таква цел нема развој, нема иднина. Веќе не можеме да се тешиме дека сме евтина работна сила – таа приказна одамна не е одржлива“, велат економистите.
Најпогодени сектори се градежништвото, угостителството и трговијата. Компаниите очајно бараат работници, а оние што останале, бараат начин како и самите да заминат. Така се создава зачаран круг – без луѓе нема продуктивност, без продуктивност нема пари за ново зголемување на платите.
„И потоа сите ќе се прашуваме како дојдовме до таму…“, коментираат аналитичарите.
Можеби сè уште не е предоцна. Ако синдикатите, Владата и стопанството седнат на иста маса – не за форма, туку за суштина – може да се постигне минимална плата што нема да звучи како потсмев, туку како надеж.
Само така, можеби, ќе се спречи празнењето на земјата и ќе се зачува човечкиот капитал што е темел на секоја економија.
Денес ја славиме Света Анастасија – жената што не се уплаши ни од меч ни од маки
Ненадминливи Понуди Дневно
4.8 (10276 рецензии)
Заштедете 152.00 ден

