11 август 2025
• од Станча Јаќимовски
Општина Гази Баба во 2024 година склучила договори за јавни набавки во вредност од 11,7 милиони евра, со што го презема првото место од Градот Скопје, кој традиционално важеше за најголем потрошувач на тендери на локално ниво. Според новото истражување на Центарот за граѓански комуникации (ЦГК), Скопје годинава потрошило најмалку пари по жител од сите општини — само 14 евра.
Во 2024 година, сите 80 општини и Градот Скопје заедно склучиле 4.006 договори за јавни набавки, во вкупна вредност од 190 милиони евра. На второ место по вредност на тендери е Битола со 11,4 милиони евра, а ја следат Аеродром (10 милиони), Штип (8,7 милиони) и Струмица (7,8 милиони евра). Градот Скопје е на шесто место со 7,3 милиони евра, а потоа следуваат Кисела Вода (6,7 милиони), Кавадарци и Куманово (по околу 5,9 милиони), додека Охрид ја затвора првата десетка со 5,2 милиони евра.
Истражувањето покажува дека вредноста на општинските тендери е зголемена за 16% во однос на 2023 година, односно за дополнителни 26 милиони евра. Најголем раст е забележан во скопските општини Гази Баба, Аеродром и Кисела Вода. Спротивно на тоа, Градот Скопје бележи пад од 11,5 милиони евра и за првпат е симнат од врвот на листата.
Од вкупната вредност на тендерите, 25% завршиле кај само 10 компании. На врвот е „Енерџи Деливери Солушнс“ (ЕДС) со договори вредни 8,1 милиони евра, претежно за набавка на електрична енергија. Потоа следуваат „Фабрика Карпош“ со 5,9 милиони евра и „Џови компани“ со 5,5 милиони евра.
Најголемиот поединечен тендер е склучен од Општина Струмица со „Џови компани“ за изградба на нов градски пазар, во вредност од 4,5 милиони евра. Вториот е на Град Скопје со ЕДС за набавка на струја (3,3 милиони евра), а третиот е на Општина Аеродром со „Жикол“ за доградба на основното училиште „Блаже Конески“ (3,2 милиони евра).
Интересен е и податокот дека 13-те општини со најголема вредност на набавки трошат колку сите останати 68 заедно, односно околу 95 милиони евра. Во просек, општините трошат 28% од своите буџети на јавни набавки, што е речиси идентично со 2023 година.
Иако во дел од општините е забележано намалување на тендерите, во 52 општини вредноста е зголемена, што укажува на пораст на локалната потрошувачка преку јавни набавки во 2024 година.
ДУИ бара политичка одговорност по фашистички повици на натпревар во Куманово