Македонија – Држава во која воздухот убива, а власта молчи

Македонија – Држава во која воздухот убива, а власта молчи

Македонија повторно се најде на неславната листа на земји со највисока стапка на смртност поради загаден воздух, со алармантни податоци кои сведочат за трагичната реалност. Според последните анализи, секоја година 3.828 наши сограѓани ги губат животите поради изложеност на ПМ2.5 честички – микроскопски убијци кои се последица на индустриските загадувачи, сообраќајниот хаос и скапаниот систем за управување со отпад. Со оваа бројка, Македонија ги надминува сите соседни земји и влегува во најцрните статистики во светот.

Владата – Симбол на незаинтересираност

Во нормална земја, ваква состојба би предизвикала национална тревога, мобилизација на сите институции и силен ангажман на државниот врв. Но, во Македонија, власта како да одбра да ја затвори вратата пред граѓаните и да гледа како тие умираат во тишина.

Иако бројките се познати, мерките се речиси непостоечки. Недоволните програми за мониторинг, ретките казни за големите загадувачи и целосниот изостанок на долгорочна стратегија ја одразуваат трагичната незаинтересираност на институциите. Секој ден доаѓа нова бројка на жртви, но политичарите продолжуваат да зборуваат за небитни теми, наместо за оваа еколошка и здравствена катастрофа.

Македонија – Земја без визија

Она што е уште поскандалозно е дека властите упорно ги игнорираат препораките на стручната јавност и меѓународните организации. Додека другите земји вложуваат во обновливи извори на енергија, енергетска ефикасност и одржливи транспортни решенија, Македонија останува заглавена во праисториските методи на производство и употреба на загадувачки горива.

Законот за заштита на воздухот е празна форма. Во пракса, индустријата функционира без сериозни контроли, а дивите депонии секојдневно шират канцерогени материи во воздухот што сите го дишеме.

Последиците за граѓаните

Загадениот воздух не само што убива директно, туку и предизвикува хронични болести кои го уништуваат квалитетот на животот. Сè повеќе деца се дијагностицираат со астма, алергии и други респираторни заболувања, додека возрасните страдаат од срцеви заболувања и рак.

Но, како да се грижат политичарите за граѓаните, кога тие патуваат во луксузни возила, живеат во изолирани вили и се лекуваат во странски клиники?

Што е потребно?

Македонија итно мора да се разбуди од овој децениски сон и да се соочи со реалноста. Време е да се воведат:

1. Строги казни за загадувачите: Индустриските компании и големите загадувачи мора да бидат одговорни за своите постапки. Безмилосни казни и затворање на објекти кои не ги почитуваат еколошките стандарди.
2. Инвестирање во обновливи извори на енергија: Наместо загадувачки електрани и субвенционирање на фосилни горива, државата треба да вложува во сончева, ветрова и хидроенергија.
3. Масовно засадување дрвја: Во градовите и руралните средини, за да се зголеми капацитетот за апсорпција на јаглерод диоксид.
4. Едукација и транспарентност: Граѓаните мора да бидат информирани за опасностите од загадувањето и да се охрабруваат на одговорно однесување.

Заклучок

Додека политичарите молчат, граѓаните гинат. Македонија може и мора подобро. За оваа битка не се потребни само зборови, туку акција – сега и веднаш. Државата мора да избере меѓу два патишта: или ќе го зачува животот на своите граѓани, или ќе продолжи да биде земја каде воздухот убива, а државата останува нем набљудувач.