10 октомври 2025
• од Станча Јаќимовски
На Универзитетскиот институт за радиологија во Скопје, пациентите со најтешки дијагнози – меѓу кои и болни од рак на мозок – со недели, па дури и со месеци, чекаат на резултати од магнетна резонанца. Иако снимките се направени уште пред два месеца, извештаите сè уште не се готови.
„Доаѓам петти пат. Сопругот има рак на мозокот, трет стадиум“, вели една загрижена сопруга на шалтерот.
„Детето се снимаше на 25 август, а на 15 октомври има преглед на Неврологија. Со што да оди кога нема резултат?“, додава мајка на млад пациент.
Пред шалтерите на Радиологија владее гужва и нервоза. Медицинските сестри и административниот персонал објаснуваат дека прават сè што можат – бараат резултати во купови хартии, пребаруваат по компјутери, одговараат на секој пациент посебно и се обидуваат да ги смират:
„Не сте единствени, сите чекаат. Ќе бидат резултатите, работиме колку што можеме.“
На прашање од медиумите зошто резултатите доцнат и по два месеца, директорката на Институтот за радиологија, доц. д-р Соња Николова, посочува дека причините се повеќеслојни.
„Приоритет секогаш имаат онколошките и итните случаи, како при закажување, така и при издавање на резултати. Сметаме дека се работи за ограничен број административни доцнења поради недостиг на централен систем за автоматско означување на ургентност. И покрај тоа, ниеден пациент не е одбиен ниту оставен без снимање,“ вели Николова.
Таа додава дека дел од доцнењата се должат и на сервисирање на апаратите за магнетна резонанца, кое било извршено двапати во последниот период, но без прекин на итните случаи. Во исто време, бројот на извршени снимања се зголемил за над 30% во споредба со минатата година.
Најголем проблем, според директорката, е недостигот од стручен кадар.
Во Институтот моментално се ангажирани 24 радиолози и двајца пензионери-консултанти. Од нив, пет се специјализанти, две лекарки се на породилно отсуство, а дури 12 покриваат дополнителни смени и дежурства на клиники и хируршки центри.
Покрај магнетна резонанца, истиот тим изведува и КТ и ангиографија, рендген и ултразвук, како и интервенциски процедури. Институтот има и образовна улога, обучувајќи студенти и специјализанти од целата земја – што дополнително го зголемува обемот на работа.
Од Институтот потсетуваат дека во Македонија има и други здравствени установи со магнетна резонанца и со обучен кадар, токму од Радиологија.
„Рутински прегледи како магнет на колено, кичма или колк можат да се направат и во други центри. Тоа би помогнало да не се преоптоварува Институтот, кој треба да се фокусира на најтешките случаи“, велат од таму.
Според нив, натамошната децентрализација би овозможила побалансирано распределување на пациентите и подобра ефикасност на целиот здравствен систем.
Од Радиологија додаваат дека ситуацијата во Македонија не е изолирана. Во соседните земји – Србија, Босна и Херцеговина, Словенија и Хрватска – термини за магнетна резонанца се добиваат по 6 до 12 месеци, а резултатите за рутински прегледи се издаваат по 2 до 3 месеци.
„И со ограничени ресурси, успеваме итните и онколошките пациенти да ги обработиме во рок од неколку дена. Се преземаат сите можни мерки за подобрување на процесите,“ уверува директорката Николова.
Додека пациентите во Скопје секојдневно чекаат на резултати и надеж, Радиологија се соочува со хроничен недостиг од кадар и преоптоварен систем. Решението, според експертите, лежи во подобра организација, дигитализација и децентрализација – за болните да не мора да чекаат со месеци за документ што може да им го спаси животот.
Почина 16-годишникот кој со мотоцикл удри во џипот на пратеникот од Левица
Ненадминливи Понуди Дневно
4.8 (10276 рецензии)
Заштедете 152.00 ден