11 октомври 2025
• од Станча Јаќимовски
На последниот самит на Европската Унија, унгарскиот премиер Виктор Орбан стави вето на предлогот за промена на начинот на донесување одлуки за проширување на Унијата – чекор кој, според европски дипломати, го забави процесот на интеграција за земјите од Западен Балкан, меѓу кои и Македонија.
Претседателот на Советот на ЕУ, португалскиот политичар Антонио Коста, предложи реформа на правилата за проширување, со која формалните преговори за членство би можеле да започнат со квалификувано мнозинство од лидерите на ЕУ – наместо со досегашната потреба за едногласност.
Оваа идеја беше насочена кон тоа да се избегнат долги блокади и политички условувања кои во минатото го забавуваа процесот на проширување.
„Орбан беше еден од ретките лидери што се вклучи во дискусијата, главно за да го отфрли предлогот“, изјавил европски дипломат запознаен со разговорите зад затворени врати.
Виктор Орбан, познат по своите конзервативни и суверенистички ставови, се спротивстави на укинувањето на едногласноста, наведувајќи дека тоа би го намалило влијанието на помалите земји во рамките на Унијата.
Неговата позиција ја поддржаа и неколку други членки кои сметаат дека правото на вето е важен инструмент за заштита на националните интереси.
И покрај тоа, дел од европските престолнини го гледаат предлогот на Коста како неопходен чекор за модернизација на Унијата и за поефикасна интеграција на државите-кандидати, меѓу кои Македонија, Албанија и Србија.
Македонија, која веќе ги започна преговорите со ЕУ, би имала постабилен и предвидлив процес на интеграција доколку оваа реформа беше прифатена. Новиот модел на квалификувано мнозинство ќе овозможеше проширувањето да не зависи од блокади од поединечни земји, туку од заедничката волја на мнозинството членки.
Меѓутоа, одлуката на Виктор Орбан, кој е политички сојузник на македонскиот премиер Христијан Мицкоски, го спречи усвојувањето на реформата што ќе овозможеше побрзо приближување на Македонија кон Унијата.
Овој потег уште еднаш го отвори прашањето – дали Европската Унија е подготвена за реформи што ќе овозможат реална перспектива за државите од Западен Балкан, или ќе продолжи да остане заробена во сопствениот систем на едногласност.
За Македонија, пораката е јасна: интеграцијата во ЕУ останува стратегиски приоритет, но патот до таму зависи не само од домашните реформи, туку и од внатрешните политики и интереси во самата Унија.
Ненадминливи Понуди Дневно
4.8 (10276 рецензии)
Заштедете 152.00 ден

