македонија30 јануари 2025 С. Македонската економија во стагнација – Корупцијата и нереализираните реформи го кочат развојот
Во изминатите три децении, македонската економија бележи просечен годишен раст од само 2,2 проценти, што укажува на стагнација и недостаток на значителен напредок. Главните причини за оваа состојба се корупцијата и неспроведувањето на структурни реформи од страна на различните политички гарнитури кои биле на власт. Овие заклучоци беа истакнати во емисијата „Бизнис 21“ од страна на Трајан Ангеловски, претседател на Сојузот на стопански комори, и универзитетскиот професор Ванчо Узунов.
Корупцијата како кочничар на економскиот развој
Ангеловски посочи на проблемот со корупцијата, истакнувајќи дека одредени личности, по доаѓањето на политички позиции, ги користат своите функции за лична корист, наместо да создадат позитивна клима за општеството. Тој ја нагласи потребата од искреност и елиминирање на двојните аршини, спомнувајќи пример на вицепремиер кој се наоѓа на американската црна листа поради корупција.
Неспроведување на структурни реформи
Узунов го истакна несогласувањето меѓу интересите на политичарите и граѓаните. Според него, политичарите размислуваат во рамки на мандати и изборни циклуси, додека граѓаните имаат долгорочни очекувања за подобрување на животниот стандард. Оваа разлика во перспективите доведува до недостаток на континуитет и посветеност во спроведувањето на неопходните реформи.
Една од клучните реформи што треба итно да се спроведе е намалувањето на јавната администрација. Ангеловски ја спореди Македонија со Словенија, земја со слична големина, но со значително помала јавна администрација. Тој постави прашање дали Македонија е толку богата за да си дозволи поголема администрација од Словенија, сугерирајќи дека ова претставува непотребен товар за економијата.
Потреба од политички консензус и долгорочни стратегии
Узунов предложи сите избори да се одржуваат на секои четири години и да се постигне политички консензус за спроведување на реформите. Тој изрази чувство на фрустрација поради постојаните политички препукувања, кои го попречуваат напредокот, и повика на обединување околу заедничките цели за доброто на граѓаните.
Заклучок
Анализата на „Бизнис 21“ покажа дека, и покрај номиналниот раст на БДП, животниот стандард на граѓаните останува непроменет. Граѓаните можат да си дозволат само 40 проценти од она што можат граѓаните во развиените земји, што укажува на значителен јаз во однос на економската благосостојба. За да се надминат овие предизвици, неопходно е спроведување на длабоки структурни реформи, борба против корупцијата и создавање на долгорочни стратегии кои ќе го подобрат животниот стандард на граѓаните и ќе ја поттикнат економијата кон одржлив раст.