Сè помалку ученици, сè повеќе наставници – на кого ќе предаваат?

Новата учебна 2024/2025 година започна со значајни промени во бројките на ученици и наставници во основното и средното образование. Според најновите податоци на Државниот завод за статистика, бројот на ученици бележи опаѓање, додека бројот на наставници се зголемува – тренд што се повторува веќе неколку години по ред.

Намалување на бројот на ученици

Во основните училишта низ државата оваа учебна година се запишани вкупно 180.627 ученици, што претставува пад од 0,8 проценти во однос на минатата година, кога имало 182.124 ученици. Ист тренд се забележува и во средното образование – бројот на средношколци се намалил за 0,2 проценти, односно од 67.278 ученици минатата година на 67.143 оваа година.

Раст на бројот на наставници

За разлика од опаѓачкиот број на ученици, бројот на наставници и понатаму расте. Во основните училишта, бројката на наставен кадар се зголемила од 18.831 на 19.447 наставници, додека во средните училишта годинава има 7.084 наставници, што е пораст во однос на минатогодишните 7.051.

Што значат овие бројки?

Овој парадоксален однос – сè помалку ученици, а сè повеќе наставници – отвора важни прашања за иднината на образованието во државата. Од една страна, намалувањето на бројот на ученици може да се припише на демографски фактори како пад на наталитетот и иселување на младото население. Од друга страна, зголемувањето на бројот на наставници може да биде резултат на политиките за подобрување на квалитетот на наставата, преку намалување на бројот на ученици во одделенија и воведување на дополнителен кадар.

Потреба од стратешко планирање

Овие податоци упатуваат на потребата од внимателно планирање и адаптација на образовните политики. Наместо само квантитет, фокусот треба да се стави на квалитетот на образованието, искористеноста на кадарот и долгорочната одржливост на образовниот систем.

Во период кога сè повеќе семејства се соочуваат со изборот дали да останат во земјата или да се иселат, образованието мора да остане столб на развојот и надеж за иднината. Токму затоа, овие бројки не се само статистика – тие се сигнал за акција.