Според српско здружение Тиквешкото востание било бугарско организирано од Бугарија
15 јуни 2025
• од Станча Јаќимовски
Здружението „Друштво Србо-Македонци“ на нивниот фејсбук-профил објави опсежен текст со цел да ја осветли, како што наведуваат, „преќутуваната вистина“ за настаните од јуни 1913 година. Според нив, Тиквешкото востание е историски настан што денес често се злоупотребува во антисрпска пропаганда и политичко-публицистички наративи.
Во пресрет на 110-годишнината од настанот, здружението посочува дека востанието не било резултат на народен гнев против српската власт, туку политички и воено организирана акција на ВМРО со поддршка од Бугарија, насочена кон дестабилизација на нововоспоставената српска управа во Вардарска Македонија.
Контекст: По војната – незадоволство и пропаганда
По Првата балканска војна и поразот на Отоманската империја, српската војска влезе во Тиквешијата. Во вакуумот на повлечената турска администрација, српските власти почнаа со воспоставување институции, ред и безбедност. Но, токму тогаш започнува и пропагандата од страна на ВМРО – со порака до населението дека Србија е нов окупатор, а борбата за „ослободување на Македонија“ не е завршена.
Според „Друштво Србо-Македонци“, востанието било темелно организирано од бугарската држава преку својата паравојна структура – ВМРО. На чело со познати војводи како Христо Чернопејев, Петар Чаулев и Дончо Лазаров, устаниците во јуни 1913 година го зазеле Неготино и Кавадарци, очекувајќи поддршка од бугарската армија. Но поддршката никогаш не пристигнала, и востанието било брзо задушено од српската војска.
Митови, манипулации и историска тишина
Здружението остро укажува дека денес, во бугарската и делумно македонската историографија, Тиквешкото востание се прикажува како херојски чин на македонскиот или бугарскиот народ против „српскиот терор“. Притоа, како доказ се користат фотографии и податоци што, според нив, потекнуваат од сосема друг историски контекст – најчесто од времето на Првата светска војна и бугарската окупација на Србија.
„Овие фотографии,“ пишуваат од здружението, „се дело на австроугарски и бугарски фотографи и ги прикажуваат злосторствата врз српскиот народ во Мачва, Топлица и Поморавје – но денес тие се користат како 'доказ' за наводни српски злосторства врз Бугари или Македонци.“
Зошто се премолчуваше востанието во Југославија?
Во СФРЈ, велат од здружението, Тиквешкото востание речиси не се спомнуваше – и тоа не поради некаква забрана, туку поради сознанието дека станува збор за бугарска офанзива, а не за народно востание. Со оглед на лошите односи меѓу Југославија и Бугарија, особено по резолуцијата на Информбирото, оваа тема била чувствителна и избегнувана.
Историја за лекции, а не за омраза
На крајот, „Друштво Србо-Македонци“ апелира на одговорно третирање на историјата. Тие повикуваат академската јавност, медиумите и институциите да ги согледаат фактите објективно и да престанат со корист
Ставовите, анализите и изнесените тврдења во овој текст се целосно преземени од Здружението „Србо-Македонци“ и не го претставуваат ставот, уредувачката политика или гледиштата на редакцијата на Vestimak.mk.
Последни вести
Според српско здружение Тиквешкото востание било бугарско организирано од Бугарија
15 јуни 2025
• од Станча Јаќимовски
Здружението „Друштво Србо-Македонци“ на нивниот фејсбук-профил објави опсежен текст со цел да ја осветли, како што наведуваат, „преќутуваната вистина“ за настаните од јуни 1913 година. Според нив, Тиквешкото востание е историски настан што денес често се злоупотребува во антисрпска пропаганда и политичко-публицистички наративи.
Во пресрет на 110-годишнината од настанот, здружението посочува дека востанието не било резултат на народен гнев против српската власт, туку политички и воено организирана акција на ВМРО со поддршка од Бугарија, насочена кон дестабилизација на нововоспоставената српска управа во Вардарска Македонија.
Контекст: По војната – незадоволство и пропаганда
По Првата балканска војна и поразот на Отоманската империја, српската војска влезе во Тиквешијата. Во вакуумот на повлечената турска администрација, српските власти почнаа со воспоставување институции, ред и безбедност. Но, токму тогаш започнува и пропагандата од страна на ВМРО – со порака до населението дека Србија е нов окупатор, а борбата за „ослободување на Македонија“ не е завршена.
Според „Друштво Србо-Македонци“, востанието било темелно организирано од бугарската држава преку својата паравојна структура – ВМРО. На чело со познати војводи како Христо Чернопејев, Петар Чаулев и Дончо Лазаров, устаниците во јуни 1913 година го зазеле Неготино и Кавадарци, очекувајќи поддршка од бугарската армија. Но поддршката никогаш не пристигнала, и востанието било брзо задушено од српската војска.
Митови, манипулации и историска тишина
Здружението остро укажува дека денес, во бугарската и делумно македонската историографија, Тиквешкото востание се прикажува како херојски чин на македонскиот или бугарскиот народ против „српскиот терор“. Притоа, како доказ се користат фотографии и податоци што, според нив, потекнуваат од сосема друг историски контекст – најчесто од времето на Првата светска војна и бугарската окупација на Србија.
„Овие фотографии,“ пишуваат од здружението, „се дело на австроугарски и бугарски фотографи и ги прикажуваат злосторствата врз српскиот народ во Мачва, Топлица и Поморавје – но денес тие се користат како 'доказ' за наводни српски злосторства врз Бугари или Македонци.“
Зошто се премолчуваше востанието во Југославија?
Во СФРЈ, велат од здружението, Тиквешкото востание речиси не се спомнуваше – и тоа не поради некаква забрана, туку поради сознанието дека станува збор за бугарска офанзива, а не за народно востание. Со оглед на лошите односи меѓу Југославија и Бугарија, особено по резолуцијата на Информбирото, оваа тема била чувствителна и избегнувана.
Историја за лекции, а не за омраза
На крајот, „Друштво Србо-Македонци“ апелира на одговорно третирање на историјата. Тие повикуваат академската јавност, медиумите и институциите да ги согледаат фактите објективно и да престанат со корист
Ставовите, анализите и изнесените тврдења во овој текст се целосно преземени од Здружението „Србо-Македонци“ и не го претставуваат ставот, уредувачката политика или гледиштата на редакцијата на Vestimak.mk.
Последни вести
Според српско здружение Тиквешкото востание било бугарско организирано од Бугарија
15 јуни 2025
• од Станча Јаќимовски
Здружението „Друштво Србо-Македонци“ на нивниот фејсбук-профил објави опсежен текст со цел да ја осветли, како што наведуваат, „преќутуваната вистина“ за настаните од јуни 1913 година. Според нив, Тиквешкото востание е историски настан што денес често се злоупотребува во антисрпска пропаганда и политичко-публицистички наративи.
Во пресрет на 110-годишнината од настанот, здружението посочува дека востанието не било резултат на народен гнев против српската власт, туку политички и воено организирана акција на ВМРО со поддршка од Бугарија, насочена кон дестабилизација на нововоспоставената српска управа во Вардарска Македонија.
Контекст: По војната – незадоволство и пропаганда
По Првата балканска војна и поразот на Отоманската империја, српската војска влезе во Тиквешијата. Во вакуумот на повлечената турска администрација, српските власти почнаа со воспоставување институции, ред и безбедност. Но, токму тогаш започнува и пропагандата од страна на ВМРО – со порака до населението дека Србија е нов окупатор, а борбата за „ослободување на Македонија“ не е завршена.
Според „Друштво Србо-Македонци“, востанието било темелно организирано од бугарската држава преку својата паравојна структура – ВМРО. На чело со познати војводи како Христо Чернопејев, Петар Чаулев и Дончо Лазаров, устаниците во јуни 1913 година го зазеле Неготино и Кавадарци, очекувајќи поддршка од бугарската армија. Но поддршката никогаш не пристигнала, и востанието било брзо задушено од српската војска.
Митови, манипулации и историска тишина
Здружението остро укажува дека денес, во бугарската и делумно македонската историографија, Тиквешкото востание се прикажува како херојски чин на македонскиот или бугарскиот народ против „српскиот терор“. Притоа, како доказ се користат фотографии и податоци што, според нив, потекнуваат од сосема друг историски контекст – најчесто од времето на Првата светска војна и бугарската окупација на Србија.
„Овие фотографии,“ пишуваат од здружението, „се дело на австроугарски и бугарски фотографи и ги прикажуваат злосторствата врз српскиот народ во Мачва, Топлица и Поморавје – но денес тие се користат како 'доказ' за наводни српски злосторства врз Бугари или Македонци.“
Зошто се премолчуваше востанието во Југославија?
Во СФРЈ, велат од здружението, Тиквешкото востание речиси не се спомнуваше – и тоа не поради некаква забрана, туку поради сознанието дека станува збор за бугарска офанзива, а не за народно востание. Со оглед на лошите односи меѓу Југославија и Бугарија, особено по резолуцијата на Информбирото, оваа тема била чувствителна и избегнувана.
Историја за лекции, а не за омраза
На крајот, „Друштво Србо-Македонци“ апелира на одговорно третирање на историјата. Тие повикуваат академската јавност, медиумите и институциите да ги согледаат фактите објективно и да престанат со корист
Ставовите, анализите и изнесените тврдења во овој текст се целосно преземени од Здружението „Србо-Македонци“ и не го претставуваат ставот, уредувачката политика или гледиштата на редакцијата на Vestimak.mk.