14 октомври 2025
• од Станча Јаќимовски
Сѐ повеќе матуранти од источниот дел на Македонија својата иднина ја гледаат надвор од државата — најчесто во соседна Бугарија. Делчево, Берово, Кочани, Пехчево и Македонска Каменица станаа жаришта на нов тренд: масовно запишување на бугарските универзитети. Причините, велат младите, се практични, но и длабоко поврзани со чувството дека во Македонија немаат доволно можности за напредок.
Меѓународно признаената диплома, поволните услови за студирање и сместување, како и финансиската поддршка од бугарското Министерство за образование, се главните мотиви за изборот на Бугарија. Студентите имаат обезбедено место во студентски дом за целото времетраење на студиите, често и во иста соба, што создава чувство на стабилност и сигурност.
„Јас не ја гледам иднината во Македонија, а со оваа диплома ми е полесно и за мастер, односно продолжување на образованието на друго место. Тоа е главната причина зошто се запишав на факултет во Бугарија“, изјавува студентка од Делчево која веќе трета година студира на Биолошкиот факултет во Софија. Таа додава дека добива месечна стипендија од 240 лева (околу 120 евра) од бугарската држава.
И новите бруцоши се задоволни од условите. Студентка од селото Смојмирово, запишана на студии по социјална работа и социјална политика на Факултетот за педагогија во Софија, вели дека таму ја нашла својата средношколска дружина.
„Целото друштво ми е тука. Сместена сум во студентски дом, а моментално сум сама во соба“, вели таа, додавајќи дека сите студенти ја добиваат истата месечна стипендија во првата година.
Наставничка од едно делчевско училиште потврдува дека интересот за студирање во Бугарија расте од година во година. „Од матурантите кои се запишуваат на факултет, околу 80 отсто се одлучуваат за студии кај нашиот источен сосед. Само тројца-четворица избираат Словенија или некоја друга земја,“ вели таа.
Причините, според неа, се повеќеслојни: близината на бугарската престолнина, добрата транспортна поврзаност, подобрите услови на универзитетите, можноста за директна комуникација со професорите и поголемите шанси за учество во научни истражувања. Дополнително, сместувањето во студентски домови, можноста за работа паралелно со студиите и фактот што учениците продолжуваат да се дружат со своите пријатели од средно, ја олеснуваат транзицијата.
Иако бројките не се официјални, трендот е очигледен: младите од источна Македонија сѐ повеќе ја гледаат својата иднина надвор од границите. Сѐ помалку веруваат дека тука можат да изградат сигурна кариера и достоинствен живот.
„Ми е жал што заминуваат, но тешко е да ги убедиш да останат кога гледаат како се живее тука,“ додава наставничката.
Скршена од болка: Сопругата на Панчо од „ДНК“ се прости со емотивна порака
Ненадминливи Понуди Дневно
4.8 (10276 рецензии)
Заштедете 152.00 ден