ВИДЕО: Бугарин од Прилеп открива – Како комунистите ликвидирале Бугари во прилепско

Прилепскиот масакр претставува трагичен настан од јануари 1945 година, кога југословенските безбедносни служби (ОЗНА) извршиле масовни егзекуции на приврзаници на Методи Шаторов – Шарло и други истакнати Бугари во Прилеп. Според историските извори, овој настан бил спроведен по наредба на Цветко Узуновски - Абаз и Светозар Вукмановиќ – Темпо.

Меѓу жртвите се наоѓаат:

• Димче Топличанец – Клайнето: шивач, околу 43 години, потомок на еден од хероите од „Ножот“ (1907 г.); познат по својата интелигенција и цврстина.
• Ордан Дебеламесо: околу 70 години, еден од основачите на комунистичката партија во Прилеп.
• Неговиот син, Х. Јорданов – Дебеломесо: студент.
• Трајче Електротехника: од село Селце.
• Коце Кјуркчиев: секретар на општината во Прилеп по ослободувањето на градот во 1941 година, исто така еден од основачите на партијата во градот и воспитувач на многу партиски кадри. При обид за негово апсење, тој извршил самоубиство.

Дополнително, како истакнати Бугари биле егзекутирани:

• Александар Хаџиздравев: правник, потомок на познатото преродбеничко семејство Хаџиздравеви. Застрелан на улица.
• Панче Хаџиздравев: негов чичко, дипломиран на Физичко-математичкиот факултет во Лиеж, поранешен бугарски учител во османлискиот период. Од длабока тага за својот внук и разочарување од новиот напад врз бугарштината, се самообесил со зборовите: „Подобро ужасен крај, отколку ужаси без крај!“
• Христо (Ицко) Иванов Сърчар: трговец со стакларија, застрелан пред вратата на својот дом од д-р Дуљан од Ресен, стоматолог, познат по своите злодела. Неговиот син, Кирил Христов Иванов, исто така истакнат Бугарин, успеал да избега и бил осуден во отсуство на смрт.
• Илија Ристески Лажо: шивач и истакнат Бугарин од народот, обесен.
• Дончо Северски: од село Варош, близу Прилеп, поранешен долгогодишен организационен четник, градоначалник во едно србоманско село во Прилепско.
• Никола Стојанов – Мамин Кољо: шивач, активен Бугарин, кој ги критикувал насилствата врз бугарштината од страна на србоманските партизани.
• Миро Симоновски: 65-годишен маж, градоначалник на албанското село Десово, роднина на Димитар Талев (зет од братучетка) – обесен лично од Вера Ацева.
• Илија Оровчанец – Никодинец.
• Ицко Радески.
• Милан Ѓуруков: деец на ВМРО.

Овие настани се дел од поширокиот контекст на политичкиот терор во Социјалистичка Република Македонија во периодот 1944 – 1991 година, кој вклучува репресии против истакнати Бугари, дејци на ВМРО, борци за независна или обединета Македонија, македонски националисти и антикомунисти. Според некои извори, во овој период биле ликвидирани околу 1.200 Бугари, а илјадници други биле принудени да ја напуштат Југославија поради репресиите.

Овие трагични настани оставаат длабоки лузни во историјата на Прилеп и претставуваат потсетник за страдањата на многу семејства во тој период.