Mедиумска хистерија или политички театар?! Како настан за Мара Бунева стана национален скандал

Македонските медиуми и политички фигури се најдоа во вистински хаос околу претстојното чествување на Мара Бунева, историска личност која традиционално се почитува од страна на Бугарите од Македонија и Република Бугарија. Настанот, кој континуирано се одржува повеќе од две децении, повторно предизвикува контроверзии, при што се појавуваат обвинувања за провокации и преувеличени медиумски реакции.

Сегашниот метеж започна откако бугарскиот активист Виктор Стојанов објави едноставен распоред за планираните чествувања на социјалните мрежи. И покрај рутинската природа на оваа најава, неколку македонски медиуми брзо ја подигнаа темата, прикажувајќи ја како намерна провокација и без преседан. Извештаите ја ескалираа ситуацијата во поширока политичка дебата, привлекувајќи внимание и од владејачките партии и од опозицијата.

Мара Бунева, фигура почитувана во бугарската историја по нејзината улога во отпорот против српската власт во почетокот на 20-от век, одамна е точка на судир во македонско-бугарските односи. Нејзиното чествување обично вклучува полагање венци и говори од бугарски групи во Скопје, но овие настани често наидуваат на мешани реакции од македонската јавност и властите.

Последната медиумска хистерија ја истакнува длабоката тензичност меѓу двете држави околу историските наративи и заедничкото културно наследство. Билатералниот договор потпишан помеѓу Македонија и Бугарија, кој има за цел да промовира заемно почитување и чествување на заедничките историски личности, беше наменет за смирување на ваквите тензии. Сепак, опозициската партија СДСМ, која првично го поддржа договорот, сега повика државните институции да спречат какви било навреди кон националното достоинство на Македонците.

Во изјава, СДСМ нагласи: „Очекуваме државните институции да не дозволат испади или навреди на достоинството и националните чувства на македонскиот народ, ниту пак овие настани да се злоупотребат за нови тензии.“ Ставот на партијата ја одразува зголемената политичка чувствителност за тоа како се чествуваат историските личности како Бунева.

Критичарите тврдат дека актуелната медиумска нарација е создадена контроверзија која експлоатира националистички чувства за политичка добивка. Годишното чествување на Мара Бунева се одржува без поголеми инциденти со години, а нејзиното прикажување како нов или провокативен развој изгледа како преувеличување. Набљудувачите сметаат дека ваквото медиумско покривање ги одвлекува вниманието од клучните политички и социјални прашања во Македонија, додека истовремено ги поткопува напорите за помирување со Бугарија.

Застапниците на чествувањето, вклучувајќи ги бугарските учесници, тврдат дека настанот претставува почит кон заедничка историска личност и не треба да се политизира. Тие укажуваат на долгогодишната традиција на овие собири и аргументираат дека медиумското прикажување поттикнува непотребни поделби.

Ескалирањето на медиумската и политичката реакција ги нагласува кревките македонско-бугарски односи, особено кога станува збор за решавање на контроверзните историски наследства. Двете држави се борат да најдат рамнотежа помеѓу националниот идентитет и реалноста на заедничката историја, а настани како чествувањето на Мара Бунева се точки на пресврт за нерешените тензии.

Како што се приближува планираното чествување, вниманието ќе остане насочено кон тоа како државните институции ќе го менаџираат настанот и дали ќе доведе до понатамошна ескалација или ќе биде чекор кон заемно разбирање.